Iscola superiore

"Cavalleria rusticana" de Giovanni Verga in sardu (pdf de iscarrigare)

Ocannu sunt sos chentu annos dae sa morte de Giovanni Verga (1840-1922), iscritore sitzilianu e forsis s'esponente prus mannu de sa currente literària de su Verismu.

Pro l'ammentare, amus pensadu de bortare in sardu una de sas novellas suas prus famadas: Cavalleria rusticana. De custa novella Verga nd'at iscritu finas un'iscenegiadura teatrale e, a pustis, Pietro Mascagni nd'at fatu un'òpera lìrica chi est istada rapresentada pro sa prima borta su 17 de maju de su 1890.

Chie tenet praghere de lèghere sa novella bortada in sardu dae Maria Giovanna Serchisu la podet iscarrigare in pdf incarchende inoghe.



Gràssia - Sèberu de contos de Grazia Deledda

Amus pensadu de bortare in limba sarda carchi contu de Grazia Deledda e de los publicare oe, 27 de cabudanni, pro ammentare sos 150 annos dae sa nàschida de s'iscritora e prèmiu Nobel, nàschida in Nùgoro su 27 de cabudanni de su 1871.

Sos contos, bortados in sardu dae Maria Giovanna Serchisu, sunt 8 e dae su 4 de santugaine Ràdio Planàrgia los at a trasmìtere ogni lunis a mesudie (h 12) e in rèplica a sas 5 de sero (h 17,00).

Sos pdf los podides iscarrigare dae sos link chi sighint:

Su contu de una manta

Su donu de Nadale

S'ànghelu

Su sirboneddu

Brullas de beranu

Sa pitzoca de Otzana

Nostra Signora de su sòrighe

Su basu de su gobbinu

Bona letura!



"Nara cìxiri!" - Materiales pro sa Die de sa Sardigna

Mancant duas dies a sa Die de sa Sardigna, festa istituida dae sa Regione sarda in su 1993 pro ammentare sa "Die de s'aciapa", cussa die de su 1794 cando sos sardos nch'ant bogadu a sonu de corru sos piemontesos dae s'ìsula, istracos de sas ingiustìtzias e de sas prepotèntzias issoro.

Pro sos mastros chi cherent faeddare de custa die importante pro s'istòria nostra, publicamus carchi materiale de iscarrigare o visionare in Rete.

Su primu est su libreddu "Sa Die de sa Sardigna" aprontadu in su 2016 dae su grupu de traballu "Storia sarda nella scuola italiana". Su pdf, iscritu in italianu in manera fàtzile e crara, si podet iscarrigare dae custu link.

Si cherides mustrare carchi vìdeo, bos nde cussigiamus tres, duos in sardu e unu in italianu:

Sos vìdeos in sardu sunt aprontados dae sos giòvanos de ANS - Assemblea Natzionale Sarda: in su primu, Isabella Tore ispiegat sos acadimentos de sa die (abbàida inoghe); in su segundu,   sa paràula de òrdine "Nara cìxiri!" ('Pronunzia la parola cece!'), chi fiat impreada dae sos rebelles pro distìnghere sos sardos dae sos piemontesos, ca custos non fiant bonos a pronuntziare sa "scèscia" (x), benit impreada comente metàfora de libertade (abbàida inoghe).

Su vìdeu in italianu cuntenet una bella sìntesi de sos acadimentos de sa die. Faghent de acumpangiamentu sas paràulas de "Su patriotu sardu a sos feudatàrios", cantzone iscrita in cussos annos dae Frantziscu Ignàtziu Mannu. Custu vìdeu lu podides bìere incarchende inoghe

A chie si cheret agiuare cun ischedas fàtziles, publicamus cussas aprontadas dae Màriu A. Sanna pro sos pitzinnos de iscola (podides iscarrigare su pdf incarchende in custu link).

Sa novidade de ocannu est unu film de animatzione intituladu 28 abrile 1794: sa die de sa Sardigna, realizadu dae sas editziones Condaghes cun sa regia de Bruno Olivieri. S'anteprima la podides abbaidare inoghe.

Pro connòschere mègius s'argumentu, podides lèghere s'artìculu "Nara cìxiri - Sa die de s'aciapa" iscritu dae Manuela Ennas o "Sa Die de sa Sardigna raccontata ai bambini e ai ragazzi" de su situ Pipius.com.

In ùrtimu, pro sos amantiosos de sa poesia, ponimus su cullegamentu a sa cantzone "Festa" iscrita dae Jorgi Rusta, chi preguntat a sos sardos ite tenent de festare su 28 de abrile, bida sa situatzione de dificultade manna chi sa Sardigna est bivende dae tempus meda. Sa concrusione de Rusta est "che a cuss'aprile est ora de si pesare / ca peus de tanno semus cumbinatos".

Bona festa a totus!

N.B. S'immàgine est iscarrigada dae su web. Si calicunu la connoschet comente sua nos podet cuntatare a s'indiritzu uls.planargiamontiferru@gmail.com.



Sa Die de sa Sardigna - Unu libreddu de iscarrigare

Cras 28 de abrile est sa Die de sa Sardigna, festa chi ammentat su 28 de abrile 1794, cando sos Sardos in rivolta nch'aiant bogadu a sonu de corru sos notàbiles Piemontesos e su Vitze-Re.
Pro sos mastros de iscola chi cherent ispiegare sos acadimentos de custa die a sos pitzinnos, publicamus su link a unu bellu traballu fatu dae su grupu de "Storia sarda nella scuola italiana", chi at faeddadu in manera fàtzile de sa chi in Casteddu si narat "sa Die de s'Aciapa" ('il giorno della cattura'), cando pro distìnghere sa gente sarda dae sa gente de foras s'intimaiat "Nara cìxiri" ca sos continentales non bi fiant bonos a pronuntziare bene sa cunsonante X.
Chie cheret iscarrigare su libreddu podet incarcare in custu link.
In custas dies, s'Assemblea Natzionale Sarda (ANS) at publicadu finas una vìdeo-letzione in ue sa mastra Isabella Tore faeddat de custu argumentu. 



Intre istòria e limba: su situ "Sardigna e Mediterràneu"

Dae sa miniera de oro de su web, una prenda pro chie totu cheret imparare s'istòria e sa limba sarda: su situ "Sardigna e Mediterràneu".
Est unu situ de istòria sarda chi tratat finas de literadura, architetura e limba. Sa particularidade est chi s'istòria de s'Ìsula benit cullegada a s'istòria de sos àteros pòpulos mediterràneos e europeos, chi dae semper b'ant tentu interessos istratègicos e chi mai ant fatu contu de su pòpulu chi l'abitaiat, chi puru teniat economia e cultura pròpia.
In sos sèculos sa Sardigna at bidu passende Cartaginesos, Romanos e Àrabos finas a imbàtere a Catalanos-Aragonesos, Ispagnolos, Piemontesos, Frantzesos e Italianos.
Sos Sardos no l'ischint, ma s'Ìsula issoro in sos tempos antigos trataiat cun guvernos e cun res: Amsìcora cuntrataiat cun sos Cartaginesos, a Barisone l'at incoronadu s'imperadore Federicu Barba-ruja, Angioy fiat in tratativas cun Napoleone.
In pagas paràulas, custu situ est unu traste importante pro totu cussos mastros de iscola (e sunt meda) chi in sas letziones issoro faeddant finas de istòria locale.
Su situ est iscritu totu in sardu e b'at finas una parte dedicada a sa grammàtica.
Sos autores sunt Antoni (Tonino) Bussu e Pàula Marcella Mereu. S'editzione l'at fata Alfa Editrice in su 2012.
Pro intrare a lu bìere podides incarcare inoghe.



Cursu de sardu-inglesu - Ischedas de iscarrigare

In su 2014 in Iscanu s'Ufìtziu Limba Sarda at organizadu unu cursu de inglesu in sardu. Sa novidade de s'initziativa (finas a cussu momentu su sardu non si fiat impreadu mai pro veiculare s'imparu de s'inglesu) at ispantadu sa gente, talis chi b'at istadu una partetzipatzione manna (prus de 50 persones) e nd'ant faeddadu finas sos giornales.
Publicamus inoghe sas ischedas didàticas aprontadas dae su mastru Austinu Sanna chi at fatu su cursu. Tratant sos argumentos de base pro imparare a comunicare in inglesu: su verbu "èssere", s'istrutura de sa frase, sos pronùmenes personales, sos agetivos possessivos. Pro onni argumentu agatades finas sos esertzìtzios cullegados, leados dae unu libru de inglesu pro printzipiantes.
Podides iscarrigare su materiale dae sos link postos in fatu.

 

 

Sos Peanuts faeddende in sardu: sas tauleddas de Gisa Dessì

Comente nois operadores naramus semper, su sardu si podet impreare pro faeddare de cale si siat cosa. In sardu si podet fàghere cultura, cantare, prànghere e finas rìere.
In su blog blog In sardu est prus bellu aìmus publicadu paritzas bortas sas tauleddas de Gisa Dessì, operadora de limba sarda imprestada a s'iscola chi at bortadu in sardu unas cantas tauleddas de sos Peanuts de Schulz.
Incarchende in sos cullegamentos podides bìdere a Lucy faeddende a sa solabrighende a Linus ca fiat riende e bantende·si de èssere revessa. Podides rìere cando Snoopy faghet sa cugurra o fàghere unu pagu de filosofia cun issu.
Bidu chi custas tauleddas si podent impreare finas in iscola, nde publicamus àteras cun s'augùriu chi nde tengiais profetu bonu.













 

 

Contos antigos e noos de Montiferru e Sinis

Dae su blog "In sardu e pro su sardu" ponimus su cullegamentu a una sèrie de contos publicados dae Silvia Mastinu, operadora chi at traballadu pro paritzos annos in sas biddas de Montiferru-Sinis.
Si tratat pro su prus de contos tìpicos de cussa zona (Su contu de su machìmini, Maria Pintaoru) ma b'est finas su contu de Sa Spetziada de Tramatza bogadu dae sos Contus de forredda de Giuseppe Dessì e unu contu horror iscritu dae sos pitzinnos de sa biblioteca comunale de Nurachi in su 2014, chi at bìnchidu sa de IV editziones de Pabàriu, cuncursu literàriu de prosa in limba sarda.
Bae a sa pàgina de sos contos.




Ischedas a fumetos pro imparare a faeddare in sardu

Bortas meda cumbinat de intèndere gente narende "Io capisco bene il sardo ma non sono capace di parlarlo perchè nessuno me l'ha insegnato". Nos càpitat, comente operadores, de pensare a ite si podet fàghere pro agiudare custa gente chi cheret faeddare sa limba sua ma timet a bi provare.
No est fàtzile, ca testos non si nd'agatat e tocat a s'imbentare su materiale dae bellanou.
In Nughedu (Santa Vittoria) ocannu amus provadu a isperimentare unu cursu de base pro chie s'est acurtziende a sa limba sarda pro sa prima borta. Sunt 6 letziones in Power Point cun sos elementos de base (si presentare, saludare, dies e meses, etc.) e esertzìtzios cullegados. Podet èssere un'incomintzu pro chie si cheret improntare a faeddare in sardu pro sa prima borta.
Las publicamus in versione Pdf in casu chi calicunu tèngiat praghere de las impreare pro imparare a àtere sa limba bella nostra.